Do sinh sống gần gũi với người Mông, người Thái nên văn hóa của họ cũng có những nét tương đồng.Tuy nhiên, Người Xạ Phang vẫn còn lưu giữ nhiều giá trị văn hóa của dân tộc mình, trong đó phải kể đến nét độc đáo của trang phục, giày thêu truyền thống thể hiện trong từng họa tiết, hoa văn được làm cẩn thận, tỉ mỉ.
Những cô gái Xạ Phang trong trang phục truyền thống
Trang phục truyền thống của người Xạ Phang nhìn tương đối đơn giản nhưng khi quan sát kỹ từng chi tiết, hoa văn, đường thêu mới thấy được sự công phu, tinh xảo. Với trang phục nam giới, thì quần có màu đen, áo thường may bằng vải đơn sắc, nhiều cúc xếp dày, khuy áo được làm hoàn toàn bằng tay đã tạo nên sự độc đáo, ấn tượng của trang phục. Với trang phục nữ, áo được may theo kiểu cổ tròn ôm sát người. Khuy áo chéo xuống nách dọc theo sườn áo xuống gấu áo được tô điểm bởi họa tiết hoa văn, hòa trộn sắc màu rực rỡ của các loại chỉ màu. Phần cổ áo và tay áo luôn là phần nổi bật nhất bởi người may thường chọn những họa tiết tinh tế, cầu kỳ để thêu lên. Ngoài ra, từng chi tiết hoa văn còn được người thợ khéo léo đính thêm những hạt bạc nhỏ làm tôn lên nét đẹp, quý phái của trang phục. Người Xạ Phang thường kết hợp trang phục truyền thống với khăn quấn đầu và giày thêu thủ công.
Những cô gái Xạ Phang tự may trang phục truyền thống
Chiếc áo với những họa tiết tinh xảo ở tay áo người phụ nữ Xạ Phang
Một điểm nổi bật trong trang phục truyền thống của người Xạ Phang chính là đôi giày tự thêu. Đây cũng là một cách để bạn có thể phân biệt dân tộc Xạ Phang với các dân tộc khác. Người Xạ Phang có những đôi giày hài ôm gọn vào chân, được thêu những hoa văn rực rỡ bắt mắt. Đế giày được làm bằng mo tre, sau đó cắt làm sao cho vừa đôi chân, rồi bọc vải vào để khâu làm đế. Đôi giày có bền hay không chính là nhờ vào công đoạn khâu đế có chắc không. Thân giày hoàn toàn được thêu tay. Sợi chỉ để khâu giày làm từ vỏ của một loại cây mọc trên rừng được sơ chế cẩn thận. Giày của phụ nữ có thân giày ôm hết vào chân, người Xạ Phang quan niệm, làm như vậy để đôi chân thon gọn và giữ cho đôi chân của người phụ nữ được nhỏ nhắn và trắng trẻo. Giày của nam giới, để hở một bên tạo được sự thoải mái. Để hoàn thành được một đôi giầy, những người thợ phải mất gần một tháng. Người may phải rất cẩn thận trong việc chọn nguyên liệu làm đế giày và may đúng kích cỡ. Đặc biệt, từng họa tiết thêu lên giày phải thật khéo léo, bởi đôi giày có đẹp, nổi bật cũng là nhờ những đường nét trang trí.
Những đôi giày thêu là đặc điểm tạo lên nét văn hóa không thể nhầm lẫn của đồng bào dân tộc Xạ Phang
Cùng với trang phục truyền thống, nét hoa văn độc đáo trên đôi giày thêu đã tạo nên “thương hiệu” không thể nhầm lẫn của đồng bào dân tộc Xạ Phang.