Toàn cảnh bản Che Căn (ảnh Việt Linh)

Bản Che Căn dựa lưng vào một phần của dãy núi Pú Đồn, có đỉnh Tó Cọ cao hơn 1.700m so với mực nước biển. Chính trên đỉnh núi này, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã cho đặt đài quan sát để theo dõi diễn biến, hình thái chiến trường tại lòng chảo Mường Thanh trong Chiến dịch Điện Biên Phủ. Trước khi trải nghiệm các hoạt động tại bản Che Căn, du khách sẽ thăm quan Sở Chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ tại Mường Phăng. 

Bản Che Căn có từ trước năm 1954. Nguyên gốc hai từ “Che Căn” là “Che Cẳn”, với ý nghĩa che chở cho nhân dân ngăn cản giặc ngoại xâm. Trước đây, cảnh bản làng hoang vắng, dân cư thưa thớt, sinh sống trong những căn nhà sàn nhỏ, đơn sơgiữa núi rừng âm u, đời sống dân cư khó khăn, chủ yếu làm nương, trồng ngô, sắn. Sau năm 1954, người dân trong bản mới có điều kiện làm nhà sàn to hơn, vững chãi hơn, cuộc sống dần phát triển hơn với chăn nuôi gia súc, gia cầm, đào ao thả cá, khai hoang diện tích trồng lúa nước, cây ăn quả… Hiện nay, chính quyền địa phương đã xác định và triển khai những mô hình để Che Căn trở thành bản kiểu mẫu về du lịch cộng đồng, điểm dừng chân lý tưởng đối với khách dulịch.

Homestay Phương Đức

Vào độ cuối thu, những cánh đồng lúa trải vàng hai bên con đường bê tông thẳng tắp dẫn lối vào với bản Che Căn. Với gần 100 hộ (100% đồng bào dân tộc Thái) bản Che Căn đang lưu giữ, bảo tồn nhiều giá trị văn hóa Thái truyền thống độc đáo. Tới đây, du khách có dịp khám phá, tìm hiểu những kiến trúc nhà sàn truyền thống của người Thái đen, trang phục, tín ngưỡng, lễ hội, các nghề truyền thống như dệt thổ cẩm, đan lát, rèn, mộc, chế tác nhạc cụ….

Khám phá nghề Dệt

Ở Che Căn, du khách sẽ trải nghiệm ngủ nhà sàn độc đáo của người dân tộc Thái, trong đó tiêu biểu là homestay Phương Đức. Theo anh Lò Văn Đức - chủ homestay, gia đình anh được Trung tâm Phát triển cộng đồng tỉnh hỗ trợ tư vấn, đã nâng cấp hai ngôi nhà sàn kề nhau, xây dựng thêm các công trình phụ, mua sắm trang thiết bị đủ phục vụ khoảng 50 khách. Nơi đây có dịch vụ xe đạp dành cho du khách khám phá khắp bản làng với không gian bản thoáng đãng, những con ngõ sạch sẽ, muôn hoa đua sắc khắp nơi, đắm mình giữa thiên nhiên đồng lúa trải dài... 

Trải nghiệm đi xe trâu

Một trải nghiệm thú vị ở Che Căn đó là ngồi xe trâu ngắm nhìn, khám phá quanh bản với cảm giác lạ lẫm, xen lẫn sự hồi hộp, thích thú. Ngoài ra, trải nghiệm thu hái nông sản theo mùa, dùng nơm úp cá... cũng là những trải nghiệm vô cùng hấp dẫn và được nhiều du khách yêu thích, lựa chọn khi đến với Mường Phăng. 

Tại bản Che Căn, du khách có dịp thưởng thức văn hóa ẩm thực hấp dẫn của đồng bào Thái với các món ngon như: Cá nướng (pa pỉnh tộp), nộm da trâu, thịt trâu gác bếp, nậm pịa, gà nướng mọi, lợn bản hấp lá chuối, lạp sườn gác bếp, gỏi cá, măng rừng luộc chấm chẳm chéo, xôi tím, xôi ngũ sắc… Xuất phát từ điều kiện địa lý, khí hậu và tập quán sinh hoạt nên những món ăn của cộng đồng dân tộc Thái đen ở Che Căn luôn có hương, vị, sắc màu độc đáo, hấp dẫn. Sau bữa tối, du khách có dịp hòa mình cùng bà con dân bản trong không gian văn hóa văn nghệ đậm chất đồng bào dân tộc Thái, với những điệu xòe, nhảy sạp./.