Từ tình yêu và sự sáng tạo trong ẩm thực, những người phụ nữ dân tộc Thái đã chế biến ra rất nhiều các món ăn khác nhau từ hoa Ban mà ai đã từng được trải nghiệm sẽ nhớ mãi không quên, với các món hoa Ban nộm, hoa Ban xào, hoa Ban nấu canh, hoa Ban trộn thịt băm…
Nộm hoa Ban là món ăn truyền thống với cách chế biến cầu kỳ, thường làm khi trong nhà có khách quý. Hoa Ban có thể nộm cùng rau, nộm giềng hay nộm măng đều rất ngon và lôi cuốn với nguyên liệu thường có lạc, chanh, giềng giã nhỏ, cùng với vị chua từ một loại tương ủ lên men của dân tộc Thái.
Món Măng nộm hoa Ban mang một hương vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc
Món Măng nộm hoa Ban là món ăn có chứa đủ vị: Đắng, cay, chua, ngọt, mặn, bùi của măng đắng, thịt cá nướng, hoa Ban và nước trộn. Để làm được món ăn này cần có các gia vị là muối, lá tỏi tươi, giềng, tỏi khô và ớt. Nhụy và cánh hoa Ban sau khi nhặt và rửa sạch, sẽ được trần với nước nóng, đây là công đoạn quan trọng nhất của món ăn này. Tiếp theo là khâu chế biến măng, măng được xắt nhỏ, ngâm nước muối loãng rồi sau đó đem luộc chín kỹ, vớt ra để ráo nước. Một nguyên liệu không thể thiếu được của món ăn này chính là cá suối nướng. Cá suối tươi ngon được nướng trên than củi rồi gỡ lấy thịt. sau đó pha hỗn hợp nước chanh, tỏi, ớt, rau húng và rau mùi đã thái nhỏ rồi trộn nhẹ nhàng, đều tay các nguyên liệu chính là măng, hoa Ban và cá nướng, chờ khoảng 20 phút cho các gia vị ngấm đều là có thể thưởng thức. Gắp từng miếng nộm, bạn sẽ thấy tổng hòa của vị đậm đà, thơm nồng của cá nướng, vị bùi, ngầy ngậy của hoa Ban và vị đắng nhẹ của măng tươi tạo nên một hương vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc.
Bên cạnh các món nộm, hoa Ban còn là nguyên liệu của rất nhiều món khác như Canh Ban, Ban xào măng đắng, Ban trộn thịt băm, nhồi cá, gà nướng, Ban hầm móng giò… Mỗi món một vị khác nhau rất đặc trưng và hấp dẫn. Từ vị ngọt thanh của món canh Ban đến vị ngọt, bùi, đắng dịu của món Ban xào măng, … tất cả như hòa quện tạo nên hương vị đậm đà khó quên.
Từ những bông hoa Ban ngọt ngào, dưới đôi bàn tay khéo léo, chế biến công phu của người phụ nữ dân tộc Thái đã tạo ra những món ăn đặc trưng, tạo nên sự phong phú, đa dạng trong văn hóa ẩm thực của các dân tộc và là lời mời gọi du khách đến với Điện Biên hôm nay./.